Bosexploitatie op de Eksterheide

Nieuwsbericht 21 december 2025

Tot januari 2027 wordt er opnieuw hout geoogst in het Vlaams natuurreservaat Eksterheide. Deze keer in het westelijke deel, palend aan de wijken Hoge Bergen (Beerse) en Klundert (Sint-Jozef Rijkevorsel).

In totaal worden er circa 1 900 bomen gekapt, bijna uitsluitend Corsicaanse dennen.  Deze exploitatie kan het ganse jaar door plaatsvinden. Enkel in de broedperiode van 1 april tot 30 juni mag er niet gekapt worden.

Naar meer gevarieerde, inheemse loofbossen

Deze kapping is voorzien in het goedgekeurde natuurbeheerplan en kadert binnen het streven om de aangeplante dennenbossen (met een zuivere houtproductiefunctie) geleidelijk aan om te vormen tot meer gevarieerde, inheemse loofbossen.  Deze bosomvorming is reeds in 2006 opgestart en kent een ‘trage’ en een ‘snelle’ variant.  

De langzame bosomvorming wordt uitgevoerd door te dunnen: een deel van de bomen wordt gekapt, zodat het bos lichtrijker wordt en inheemse bomen en struiken (zoals zomereik, berk, lijsterbes en sporkehout) de kans krijgen om te kiemen en op te groeien. De overblijvende dennen krijgen meer licht en kunnen zo ook een diepere kruin ontwikkelen en flink dikker worden.  

Groepenkappen

De snelle bosomvorming gebeurt door zogenaamde groepenkappen. Daarbij wordt een groep dennen (maximum de oppervlakte van een voetbalveld) volledig gekapt, op enkele overstaanders na: dit zijn de mooiste en dikste dennen, die blijven staan en erg oud mogen worden.  Bij deze groepenkap is de lichtinval op de bodem erg groot en hier zullen spontaan veel berken en struiken kiemen.  In deze groepenkappen worden er nadien ook nog kloempen aangeplant: kleine groepjes bomen van gewenste soorten, die nu nog vrijwel ontbreken in het bos, zoals hazelaar, esdoorn en wintereik.

De geplande bosexploitatie mag misschien wel drastisch ogen, maar door deze ingrepen krijgt het bosgebied een meer gevarieerd uitzicht en voelen meer inheemse planten en dieren er zich in thuis. Het Agentschap voor Natuur en Bos probeert de hinder voor wandelaars zo beperkt mogelijk te houden.

Meer info

Voor meer info over deze werken kun je de lokale boswachter van het Agentschap voor Natuur en Bos contacteren via een e-mail naar luc.vanassche@vlaanderen.be